Zestaw do samodzielnego montażu NE006 Sygnalizator 4-dźwiękowy

Dziś czas na kolejne, elektroniczne wykopalisko wyjęte z mojego pudełka. Opisany niżej układ zmontowałem ponad 20 lat temu. Zestaw był prosty w montażu, zawierał niewiele elementów i uruchomienie zakończyło się sukcesem. Bez wątpienia motywowało to do dalszego interesowania się elektroniką. Co ciekawe, kit jest dostępny i dzisiaj, z nieco zmienioną (odświeżoną) płytką drukowaną.

Schemat i zasada działania sygnalizatora na UM3561

Zestaw 4-dźwiękowego sygnalizatora został oparty na specjalizowanym układzie w obudowie DIP8 o oznaczeniu UM3561. Katalogowe napięcie zasilania wynosi 2,4-3,6V, więc jego głównym przeznaczeniem są zapewne zabawki zasilane bateryjnie. Układ generuje cztery dźwięki: syrena policyjna, pogotowia, straży pożarnej lub strzały z karabinu maszynowego.

Oryginalny, zeskanowany schemat układu wygląda tak:

Rezystor R1 o oporności 33kΩ ma za zadanie obniżyć napięcie zasilania układu z wejściowych 12V do bezpiecznej, katalogowej wartości. Rozwiązanie trochę toporne, ale działa. R2 o wartości 220kΩ jest elementem wewnętrznego oscylatora. Wyjście układu posiada niewielką wydajność prądową – 3mA. Producent zestawu zastosował tranzystorowy wzmacniacz Darlingtona zbudowany na T1 BC547 i T2 BD135, który wzmacnia generowany sygnał i umożliwia podpięcie głośnika o impedancji nawet 4Ω. Rezystor R3 posiada oporność 10kΩ. Przełączniki P2-P4 pozwalają na wybór generowanego dźwięku.

W instrukcji nie zabrakło rysunku montażowego:

Jak widać, producent przewidział stosowanie tranzystorów mniejszej mocy w obudowach TO126 (BD135, BD137, BD237) w miejscu T2 jak i większych w TO220 (BD281, BD283, BD243, TIP41) w miejscu T2′.

Montaż i uruchomienie sygnalizatora 4-dźwiękowego

Układ, który wyjąłem z pudełka wyglądał tak:

P1 zastąpiony był zworą, mikroswitche zostały wylutowane. Punkty lutownicze, zrobione niewprawną ręką i lutownicą transformatorową również nie wyglądały najlepiej. Odlutowałem dyndające kabelki, wstawiłem przyciski, listy śrubowe ARK, poprawiłem luty i dopasowałem radiator:

Wygrzebałem jeszcze stary głośnik, pod zasilacz z drukarki HP710C podłączyłem cyfrowo sterowaną przetwornicę napięcia, ustawiłem na niej 12V i ograniczenie na 1A. Podobnie jak 20 lat temu chwila niepewności, podłączenie zasilania i…:

Układ, mimo słabego głośnika 4W i 15Ω wyje naprawdę głośno. Zastosowanie głośnika o impedancji 4Ω spowoduje jeszcze większe natężenia dźwięku, ale trzeba liczyć się z poborem prądu na poziomie 1A, oraz grzaniem tranzystora mocy T2.

Moim zdaniem fajny zestaw na początek zabawy z elektroniką dla nastolatka.